Màu sắc trong thiết kế: Kiến thức cơ bản mà Designer phải biết
05/01/2022 15:41
Màu sắc đóng vai trò quan trọng trong thiết kế và cuộc sống. Nó có thể thu hút mắt bạn vào một bức hình, khơi dậy một xúc cảm, thậm chí là truyền đi những điều quan trọng mà không cần dùng đến từ ngữ.
Vậy làm thế nào để biết những màu nào hợp với nhau và màu nào không? Câu trả lời đơn giản nằm ở: Lý thuyết màu (Color theory). Các họa sĩ và designer đã sử dụng lý thuyết màu qua nhiều thế kỉ, nhưng bất cứ ai đều có thể học để hiểu về lý thuyết này. Biết cách phối màu sẽ giúp bạn tự tin hơn trong nhiều tình huống, dù là khi chọn màu sắc trong thiết kế hay là phối một bộ trang phục hoàn hảo. Chú tâm hơn một chút, bạn sẽ nhìn thấy màu sắc theo một cách hoàn toàn mới.
MÀU CƠ BẢN
Chúng ta bắt đầu bằng việc nhắc lại những kiến thức cơ bản. Nhớ lại những điều bạn được dạy ở trường về màu sơ cấp và thứ cấp. Vậy là bạn đã có một số kiến thức nền tảng về lý thuyết màu sắc.
Màu thứ cấp (Secondary colors) được tạo bằng cách kết hợp hai màu cơ bản. Màu đỏ và màu vàng tạo ra màu da cam; màu vàng và màu xanh dương tạo ra màu xanh lá cây; và màu xanh dương và đỏ tạo ra màu tím.
Nếu chúng ta trộn lẫn những màu này với nhau, ta sẽ có nhiều sắc độ hơn ở giữa chúng, như đỏ-cam, vàng-xanh. Tất cả tạo thành bánh xe màu sắc.
TÌM HIỂU KĨ HƠN VỀ MÀU SẮC TRONG THIẾT KẾ Giờ bạn đã biết về bánh xe màu sắc, nào cùng tiến thêm một bước xa hơn với các khái niệm ‘hue’, ‘saturation’ và ‘value’. Có thể bạn không hay gặp những thuật ngữ này trong cuộc sống hàng ngày, nhưng chúng là chìa khóa để hiểu hơn về các sắc độ của màu – giống như bảng màu sơn tại cửa hàng.
HUE
Hue là khái niệm dễ nhất; đơn giản đó là cách gọi khác của từ ‘màu sắc’. Trong ví dụ dưới đây, bạn có thể mô tả hue là màu hồng san hô hay đỏ sáng, tùy theo cách hiểu của bạn.
SATURATION
Saturation nghĩa là độ bão hòa, nói cách khác là màu sắc sẽ nhạt hơn (subtle) hoặc đậm hơn (vibrant). Những màu có độ bão hòa cao sẽ sáng hơn hay rực rỡ hơn. Màu có độ bão hòa thấp sẽ ít sắc tố và do đó nhạt nhòa hơn.
VALUE
Value liên quan đến độ sáng/tối của màu, biến thiên theo dải từ đen đến trắng. Như bạn có thể thấy ở hình dưới, có nhiều sắc độ khác nhau, từ nâu đỏ sẫm đến hồng pastel.
CÁCH PHỐI MÀU
Vậy làm thế nào để phối màu sắc trong thiết kế thật chuyên nghiệp? Thực sự là có những công thức đã-thử-và-hiệu-quả dựa trên nguyên tắc hòa hợp màu sắc (color harmony) sẽ giúp bạn.
Nguyên tắc hòa hợp màu sắc sử dụng bánh xe màu sắc để minh họa sự kết hợp màu sắc đã thử nghiệm qua thời gian. Chúng ta sẽ khám phá một số cách phối màu thường thấy ngay sau đây.
MÀU ĐƠN SẮC (MONOCHROMATIC)
Công thức đơn giản nhất là dùng màu đơn sắc bởi vì chỉ cần sử dụng 1 màu (1 hue). Để tạo ra phối màu đơn sắc, chọn 1 điểm trên bánh xe màu sắc rồi thay đổi saturation và value để tạo ra các biến thể.
Điều tuyệt nhất khi dùng cách này là nó đảm bảo sự hài hòa về màu sắc. Các màu ăn rơ với nhau một cách hoàn hảo vì chúng có cùng một nguồn gốc.
TƯƠNG TỰ (ANALOGOUS)
Kết hợp màu kiểu tương tự là sử dụng những màu cạnh nhau trên bánh xe màu sắc, như đỏ và cam; xanh lam và xanh lá.
